Finale 2011 Producirani radovi Arhiva Finale 2012

 

 

 

 

Žarko Aleksić

Umetnost skida kilažu
Instlacija „Umetnost skida kilažu“ je deo većeg projekta pod nazivom Hyperplastik koji se bavi plastičnošću mozga/duha i tela, tj. refleksijom nad izvanrednom sposobnošću da, kao ljuska bića, možemo da učimo i da koristimo to znanje. Prvi deo projekta odnosi se na fizičku promenu mozga prilikom učenja stranog jezika, kao i promene na razini fenomenologije, dok se drugi fokusira na telo, ali i na mentalne prostorne reprezentacije polazeći od eksperimenata neuronaučnice Eleanor Maguire sa Londonskim taksistima. Drugi deo projekta se takođe bavi emancipacijom i plastičnošću, samo što je ovog puta, umesto mozga/uma fokus na telu. Ponovo polazim od ličnog iskustva. Imam 138 kg, dijagnostikovana mi je hipertenzija i jedini način da se pozabavim svojom stanjem jeste ozbiljan umetnički projekat u kojem se briše granica izmedju umetnosti i "stvarnog" života. od 11 jaunuara 2017 godine redovno šetam ulicama grada Beča , plrelazeži oko 5 km dnevno. Takva psiho-geografska rutina utiče i na izgradnju novih mentalnih mapa koja je pokazana u eksperiment sa povećenjem hipokampusa taksista u Londona. Dokumentovaću svoje iskustvo tokom hodanja (u sličnoj formi kao moj dugoročni projekat (States of Mind). Najvažniji deo projekta su crteži za svaku šetnju koji su nastali uz pomoć GPS aplikacije, koji prikuplja datum, dužinu pređenog puta i sagorele kalorije. Putanje će biti precrtane na belim komadima papira dimenzija 40x40 cm, i rukom ispisani datumi, kilometraža i sagorene kalorije, tretirajući jedan specifičan opsesivni odnos prema umetonosti. Koristiću istu metodologiju da bih pokrio što više zidnog prostora i postigao oblik apstraktne prostorne instalacije sa kodom, koji predstavlja kako mapu moje šetnje, tako i reprezentaciju novoformiranih mentalnih mapa. Ovaj svojevrsni dnevnik hodanja još jednom potcrtava psihološki i temporalni aspekat, vezu sa konstrukcijom identitea kao istorije pojedinca. Poslednje deo istalacije su dve fotografije mog tela, prva nastala pre a druga nakon predenih 2000 km, kao u oglasu za proizvode za gubitak težine (pre-posle) koje su takodje postavljene 10 cm od zida preko nacrtanih mapa hodanja. Skica drugog


Plivanje protiv struje svijesti
Umjetnik Žarko Aleksić u posljednje četri godine intenzivno se bavi područjem kognitivnih neuroznanosti i njegovim potencijalom u artikulaciji novih umjetničkih ideja. Tijekom godina razvio je brojne projekte, a među njima ˝States of Mind˝ u sklopu kojeg je istraživao kako iskustvo utječe na formiranje identiteta kroz proučavanje neuroplastičnosti, epizodičkog, semantičkog i proceduralnog pamćenja uz korištenje metodologije video dnevnika Jonasa Mekasa i struje svijesti James Joycea. U višegodišnje istraživanje ubraja i ˝Brain Pictures˝, multidisciplinarni projekt koji povezuje znanstvenu metodologiju i umjetničku praksu izmještajući produkciju umjetnosti, "umjetnički objekt" i promatranje umjetnosti u novi ideološki okvir utemljen na istraživanjima u kognitivnim znanostima. Nakon projekta ˝Brain Pictures˝ i uspješne suradnje s Eva Lab-om na odsjeku za kognitivnu psihologiju na Bečkom sveučilištu, Žarko Aleksić nastavlja suradnju i na projektu ˝Swimming Against the Stream of Consciousness˝ koji ispituje sučelje mozak – stroj kroz neinvanzivnu simulaciju mozga uz pomoć TMS-a (Transcranial Magnetic Stimulation) i tDCS-a (Transcranial Direct-Current Stimulation). Povijesna referenca na dadaizam i dadaiste fascinirane mehanizacijom i tadašnjim novim mehaničkim uređajima jasno se iščitava iz mehanicističkog shvaćanja mozga kao biološkog stroja. Ovakvo shvaćanje jasno iziskuje pitanje – tko upravlja našim prostorom mišljenja i djelovanja? Napredak u kognitivnim znanostima i pratećim tehnologijama posljednjih godina otvara brojna pitanja od kojih su svijest, pitanje privatnosti, dekodiranja misli, kao i odnosa moći u fokusu novog rada Žarka Aleksića. Ispiranje mozgova, provođeno unutar ratnih zatvora i logora, normalizirano je kroz medije koji koriste slične obrasce za manipuliranje sviješću. U današnje vrijeme manipulacija mozgom postala je neposrednija, a tehnologija sve dostupnija. Udruživanje ljudi i strojeva postaje neizbježno, ali ostaje otvoreno pitanje autoriteta u tom savezu.


Slike mozga
BRAIN PICTURES kratki opis Multimedijalna instalacija (fMRI sken, video, fotografija, objekat), 2016, promenljive dimenzije Umetnost kao dinamički patern aktivacija posebnih neuralnih mreža Poslednje tri godine se intenzivno bavim studijama u okviru polja kognitivnih nauka, kao i odnosom kognitivnih nauka i umetnosti. Tokom tog perioda, realizovao sam nekoliko projekata, od kojih jedan nosi naziv STANJA SVESTI, u kome sam instraživao kako iskustvo oblikuje naš identitet pomoću neuroplasticiteta i epizodnih/semantičkih sećanja (konstruisanje autobiografskog ja, Antonio Damasio Self comes to Mind) koristeći metodologiju video dnevnika Jonasa Mekasa, kao i Džojsov roman toka svesti. Slike mozga je multidisciplinarni istraživački projekat koji povezuje naučne metodologije i znanja sa umetničkom praksom istovremeno konstruišući kontekst za preokret pojma umetničke produkcije, umetničkog objekta i posmatranja umetnosti ka novom ideološkom okviru zasnovanom na ispitivanjima kognitivnih nauka. Ontološki preokret se ogleda u tome da je umetničko delo određena aktivacija paterna neuralnih mreža koje mogu da budu aktivirane kako spoljnim tako i unutrašnjim stimulusima. Ovakvo shvatanje umetnosti gde posmatrač igra krucijalnu ulogu vodi dalje ka epistemološkim, sociološkim, političkim i ekonomskim implikacijama koje projekat ispituje. Takođe, značajna pitanja koja izložba postavlja su i etičke prirode korišćenja tehnologije, interfejsa mozak-mašina, kao i mogucnost nadgledanja tuđih misli i opasnost od ukidanja privatnosti mišljenja subjekta. Moja umetnička praksa se sastoji u dvostrukom istraživanju mozga, prvo je takozvani naučni pristup iz trećeg lica, a drugi subjektivističko-poetski pristup iz prvog lica. Još jedna slična podela se odnosi na strukture neuralne aktivnosti i fenomena koji proizilaze iz njih. Izložba Slike mozda sastoji se iz pet grupa radova povezanih porodičnim sličnostima. Radovi na izložbi su u stalnom dijalogu dodajući mnogostruke slojeve mogućih značenja i pitanja: Portret umetnika u mladosti, Slike mozga, Jedna ili beskonačan broj stolica, Mreža neurona i BMIP. Skenovi mog mozga u svrhu ispitivanja i radova, MRI (magnetna rezonanca) su nastali u Beogradu, fMRI (funkcionalna magnetna rezonanca) u Frankfurtu, a TMR (trans kranijalna magnetna simulacija) u Beču.


 

 

Web site

http://www.zarkoaleksic.com/